Baş ve Boyun Kanserleri
Baş ve boyun kanserleri; baş ve boyunda yer alan deri, dudak, ağız, boğaz, gırtlak, yutak, yemek borusu, tükürük bezleri, tiroid bezi ve burun gibi bir çok organda görülen kanser türlerine verilen genel addır.
Baş ve boyun kanserinin en belirgin belirtisi boynun herhangi bir yerinde oluşan şişliktir. Bu şişlikte genelde ağrılı olmaz ve zamanla büyümeye başlar. Ağzın içinde, dilde ve dudakta yaralar oluşabilir. Bu yaralar iyileşme göstermezler. Aynı zamanda ağızda uyuşukluk hissi, çiğneme ve yutkunmada güçlük, kişide sürekli hale gelen ses kısıklığı veya seste değişiklik, nefes alıp vermekte güçlük çekme, göz çevresinde şişlik veya çift görme, sürekli hale gelen kulak ağrıları ve kulak çınlaması diğer belirtiler arasındadır.
Baş ve boyun kanserinin başlıca nedenleri arasında doğru ve sağlıklı beslenmeme, vücuda zararlı olan sigara ve alkol gibi maddeleri kullanma gelebilir. Bunlar baş ve boyun kanserlerinin en belirgin nedenleri arasındadır. Bu hastalık ayrıca 50 yaş üstü erkeklerde daha fazla görülmektedir.
Baş ve boyun kanserlerinin oluşmasında genetik faktörler belirgindir. Ayrıca kişinin yaşam stili, beslenmesine gösterdiği özen, tütün ürünlerini kullanımı ve alkole olan yatkınlığı hastalığı etkileyen diğer faktörlerdendir. Son zamanlarda yapılan araştırmalar ağız hijyenine gereken önemin verilmemesinin de bu hastalığa yakalanma riskini arttırdığını ortaya çıkarmıştır.
Baş ve boyun kanseri beraberinden başka kanser türlerinin yaşanmasına sebep olmaktadır. Hastanın bu yüzden sadece tedaviye odaklanmasının dışında yaşam şeklini değiştirmesinde de fayda vardır. Vücuda zararlı sigara ve alkol gibi ürünleri hayatından çıkarmaması zamanla diğer kanser çeşitlerinin oluşmasına zemin hazırlar.
Tüm hastalıklarda olduğu gibi baş ve boyun kanserinde de erken tanı çok önemlidir. Bu yüzden kanser şüphesi olan belirtilere rastlamakla birlikte hemen bir kulak burun boğaz doktoruna görünmekte fayda vardır. Kişi şikayetlerini, yaşam şeklini, beslenme tarzını ve kötü alışkanlıklarını doktoruna dikkatlice ve eksiksiz anlatmalıdır.
Hastanın şikayetlerini belirtmesiyle birlikte muayene gerçekleşir. İlk olarak ağız ve boğaz ayna ile muayene edilir. Burun ve boğaz ise endoskopi ile kontrol edilerek şüpheli bölgeden lokal veya genel anestezi yöntemiyle incelenmek üzere parça alınır. Bunun yanında radyolojik incelemeye de sıkça başvurulur.
Baş ve boyun kanserinde her hasta için uygulanacak tedavi değişiklik gösterebilir. Kanserin evresi, tipi, hastanın yaşı, kadın veya erkek oluşu, vücut alışkanlıkları, hastanın sosyal ve ekonomik durumu tedaviyi belirlemede büyük önem taşır. Uzman ilk olarak cerrahi, ışın tedavisi veya ilaçla tedavi seçeneklerinden uygun olanı tercih edebilir. Bu tedavinin yeterli olmadığı durumlarda daha etkili tedavi gerekmektedir. Baş ve boyun kanserleri için başvurulan diğer bir tedavi yöntemi cerrahi tedavilerdir.
Baş ve boyun kanseri, tedavisi sonrasında tekrar görülme riski yüksek olan bir kanser türüdür. Bu yüzden hastaların düzenli aralıklarla kontrollerine gitmeleri büyük önem taşır. Hastalığın tedavisinden sonra sık olan bu kontroller zamanla daha uzun periyotlara dönüşebilir fakat kontrollerin yaşam boyu devam ettirilmesi gereklidir.